Διδάσκονται να ζουν, να ονειρεύονται

Στα σχολεία της Δανίας, οι νέοι παίρνουν «άριστα» στο να είναι νέοι .

Σύμφωνα με μια συγκριτική έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2006 σε 17 χώρες μεταξύ νέων 16- 29 ετών, 60% των Δανών θεωρούν ότι το μέλλον τους είναι ευοίωνο, 60% είναι πεπεισμένοι πως θα βρουν μια καλή δουλειά, 51% είναι ικανοποιημένοι από τη ζωή τους, 45% δηλώνουν πως έχουν πλήρη ελευθερία και ελέγχουν πλήρως το μέλλον τους. Και ενώ οι νέοι σε άλλες χώρες θεωρούν ότι το πεπρωμένο τους κρίνεται πριν από τα 25 τους και ότι θα πληρώνουν σ΄ όλη τους τη ζωή αν κάνουν τώρα κάποιο σφάλμα στον προσανατολισμό τους ή αν έχουν μια αποτυχία, οι νεαροί Δανοί, γεμάτοι αυτοπεποίθηση και οικονομικά αυτόνομοι χάρη σε υποτροφίες, δάνεια και δουλειές μερικής απασχόλησης, ενθαρρύνονται να εξερευνούν και να είναι κινητικοί.

Χωρίς άγχος. Το άγχος της βαθμολογίας είναι άγνωστο για τους Δανούς μαθητές. «Οποιαδήποτε ιδέα για ιεράρχηση των μαθητών είναι απαράδεκτη», διαβεβαιώνει ο 20χρονος Στεφάν. «Θα αντέβαινε στην ισότητα στην οποία είναι βασισμένη η σοσιαλδημοκρατία μας. Ανάμεσα στο Γυμνάσιο και το Λύκειο, πολλοί μαθητές κάνουν μια «παύση», στη διάρκεια της οποίας αφιερώνονται σ΄ αυτά με τα οποία παθιάζονται: αθλητισμό, τέχνη, περιβάλλον. Τη χρονιά εκείνη, ο 17χρονος Μάρκους μελέτησε την κουβανέζικη μουσική και έζησε στο Παρίσι και την Κούβα. Τη θυμάται σαν μια υπέροχη και ουσιαστική χρονιά κατά την οποία, όπως λέει, «μεγάλωσα, ονειρεύτηκα, έμαθα να ζω και να συμφιλιώνομαι με τους άλλους, σκέφτηκα τη ζωή».

Αυτονομία. Η αναχώρηση από το σπίτι των γονιών εντάσσεται σε μια πορεία προς την αυτονομία που ξεκινάει από την ηλικία των 13-15 ετών, με αμειβόμενες μικροδουλειές (ταμία, πωλητή, εφημεριδοπώλη) και συνεχίζεται με την καταβολή, από την ηλικία των 18 ετών, μιας κρατικής οικονομικής αρωγής (περίπου 300 ευρώ). Στη χώρα αυτή των 5,4 εκατομμυρίων κατοίκων, όπου η φορολογία μπορεί να φτάσει το 80% των εισοδημάτων, οι σπουδές είναι δωρεάν και όλοι έχουν δικαίωμα σε έξι χρόνια κρατικών υποτροφιών, καθώς και σε δάνεια με προνομιακούς όρους, όποια κι αν είναι τα εισοδήματα των γονιών τους. Ο συνδυασμός των δύο μπορεί να καταλήξει σε σχεδόν 1.000 ευρώ τον μήνα.

«Εδώ οι νέοι έχουν δικαίωμα να κάνουν λάθος στη διαδρομή τους, δικαίωμα στον δισταγμό και στην περιπλάνηση», σχολιάζει ο Γάλλος κοινωνιολόγος Ντομινίκ Μπουσέ, ο οποίος διδάσκει και ζει στη Δανία. «Μπορεί κανείς να αλλάξει κατεύθυνση, να κάνει μια παύση, να ξαναρχίσει αργότερα σ΄ έναν άλλο τομέα.
Η κυρίαρχη ιδέα, την οποία συμμερίζονται οι εργοδότες, είναι πως σημασία έχει «να βρεις τον εαυτό σου» και πως ένα βιογραφικό δεν συνοψίζεται σ΄ έναν κατάλογο με διπλώματα. «Αυτό που μας ενδιαφέρει κυρίως είναι η προσωπικότητα», λέει ο Βαχν Σόρενσεν, πρόεδρος της επιχείρησης τηλεπικοινωνιών ΤDC. «Τι μικροδουλειές έχεις κάνει; Τι ταξίδια; Τι εμπειρίες ηγεσίας έχεις; Εθελοντικής εργασίας;». Επιπλέον, σε μια χώρα όπου το ποσοστό ανεργίας είναι 1,6%, ο νεαρός πτυχιούχος είναι περιζήτητος. Σύμφωνα με τον Σόρενσεν, «αυτή τη στιγμή είναι ένας μικρός βασιλιάς!».

Με μια ματιά:
● ΟΙ ΝΕΑΡΟΙ Δανοί κάνουν διαλείμματα από το σχολείο (ένα έτος ανάμεσα στο γυμνάσιο και το λύκειο, άλλο ένα πριν από το πανεπιστήμιο) για να ασχοληθούν με αθλητισμό, τέχνη, ταξίδια...
● Η ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ του νέου από το σπίτι των γονιών εντάσσεται σε μια πορεία προς την αυτονομία που αρχίζει ήδη από τα 13 του, όταν προσλαμβάνεται σε μικροδουλειές μερικής απασχόλησης
● ΜΕ ΤΗΝ ΚΡΑΤΙΚΗ οικονομική αρωγή, τις υποτροφίες και τα προνομιακά δάνεια, ένας 18χρονος Δανός μπορεί να λαμβάνει σχεδόν 1.000 ευρώ τον μήνα
● ΟΙ ΔΑΝΟΙ εργοδότες ενδιαφέρονται περισσότερο για την προσωπικότητα και τις εμπειρίες του νέου παρά για τα διπλώματά του

LΕ ΜOΝDΕ , Της ΑΝΝΙCΚ CΟJΕΑΝ
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Σάββατο 13 Σεπτεμβρίου 2008